EUROCHAM ĐỐI THOẠI CÙNG THỦ TƯỚNG PHAM MINH CHÍNH NHẰM TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ EU

EUROCHAM ĐỐI THOẠI CÙNG THỦ TƯỚNG PHAM MINH CHÍNH NHẰM TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ EU - VIỆT NAM

EU Ambassador Julien Guerrier

EU Ambassador Julien Guerrier

Đầu tháng 3/2025 Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa EU và Việt Nam thông qua cuộc đối thoại cấp cao với Thủ tướng Phạm Minh Chính. Cùng tham gia sự kiện còn có các Phó Thủ tướng, lãnh đạo các Bộ, ngành trung ương, lãnh đạo một số địa phương, các Đại sứ và đại diện cơ quan ngoại giao các quốc gia châu Âu tại Việt Nam, các hiệp hội doanh nghiệp của các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu, cùng các doanh nghiệp châu Âu.
Buổi tọa đàm chiến lược, tổ chức vào ngày 2 tháng 3 năm 2025 tại Trụ sở Chính phủ, đã mở ra một diễn đàn quan trọng để thảo luận xác định các ưu tiên thương mại và đầu tư, cải cách chính sách và thủ tục cùng các giải pháp nhằm nâng cao sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư châu Âu. Đặc biệt, trong cuộc đối thoại, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đưa ra chỉ đạo sửa đổi các quy định về xuất nhập khẩu tại chỗ trong thời gian sớm nhất để giải quyết những lo ngại của doanh nghiệp nước ngoài, đồng thời đảm bảo rằng khung pháp lý sẽ được điều chỉnh để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư tiếp cận năng lượng tái tạo.

Bruno Jaspaert - EuroCham Chairman - Nguồn ảnh: VGP
Củng cố môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam : Một trong những chủ đề trọng tâm của cuộc đối thoại là nâng cao môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. EuroCham nhấn mạnh tầm quan trọng của một khung pháp lý ổn định, minh bạch và kêu gọi cải cách nhằm tăng sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư quốc tế.
Liên hệ với khả năng phục hồi và phát triển bền bỉ của Việt Nam, ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham, chia sẻ : “Hậu siêu bão Yagi, không có ngôi nhà nào ở Hải Phòng bị sập vì chúng được xây dựng trên nền móng vững chắc. Tương tự, khung pháp lý là nền móng vững chắc để Việt Nam tiếp tục tăng trưởng bền vững và củng cố vị thế là điểm đến đầu tư hàng đầu. Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính và giảm gánh nặng pháp lý không chỉ giúp thu hút đầu tư mà còn đảm bảo sự ổn định kinh tế lâu dài.”

Chủ tịch EuroCham cũng chia sẻ kết quả mới nhất từ báo cáo Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI), theo đó, 75% doanh nghiệp châu Âu đánh giá Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn. Tuy nhiên, để tăng cường lợi thế cạnh tranh, EuroCham đề xuất cải thiện ba lĩnh vực chính: (1) giảm gánh nặng pháp lý, (2) chuẩn hóa quy trình đăng ký thành lập doanh nghiệp và đăng ký đầu tư trên toàn quốc, (3) đơn giản hóa thủ tục cấp giấy phép lao động để thu hút nhân tài quốc tế và đồng bộ quy định về thị thực với tất cả các nước thành viên Liên minh châu Âu.
Ngoài ra, EuroCham cũng khuyến nghị Việt Nam đẩy mạnh chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia, khẳng định vị thế không chỉ là điểm đến du lịch mà còn là trung tâm đầu tư năng động, cạnh tranh trên trường quốc tế.

Cam kết cải cách từ Chính phủ Việt Nam : Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quyết tâm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, khuyến khích đầu tư châu Âu vào công nghệ cao, hạ tầng và năng lượng tái tạo. Thủ tướng kêu gọi doanh nghiệp và các Bộ, ngành phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả điều hành kinh tế. Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ, ngành nhanh chóng điều chỉnh quy định để hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng hoạt động tại Việt Nam.
Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam, Ngài Julien Guerrier, cũng nhấn mạnh cam kết của EU trong việc hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi xanh và hiện đại hóa nền kinh tế. Ngài đề cao tầm quan trọng của tính minh bạch trong quy định và sự hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế nhằm khai thác tối đa tiềm năng hợp tác thương mại và đầu tư giữa EU và Việt Nam.

Overview Ngài Đại sứ khẳng định châu Âu sẵn sàng mở rộng đầu tư, chuyển giao công nghệ và tạo thêm nhiều cơ hội tại Việt Nam. Ngài chỉ ra rằng kim ngạch thương mại song phương giữa EU và Việt Nam đã đạt hơn 68 tỷ USD vào năm 2024, với Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA) đóng vai trò then chốt trong sự tăng trưởng này. Việc thực thi đầy đủ và hiệu quả EVFTA sẽ là nền tảng vững chắc để quan hệ đối tác EU-Việt Nam phát triển xa hơn nữa. Sự phát triển này đồng nghĩa nhu cầu tiếp tục cải thiện môi trường hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam với các quy định rõ ràng, dễ dự đoán, áp dụng nhất quán trên các địa phương cả nước, và quy trình ra quyết định nhanh chóng.
Liên minh châu Âu cam kết đảm bảo việc phê chuẩn đầy đủ Hiệp định Bảo hộ Đầu tư EU-Việt Nam (EVIPA) trong thời gian sớm nhất có thể. Đại sứ cũng hoan nghênh những cải cách hành chính đang diễn ra tại Việt Nam và sự quả quyết của lãnh đạo Việt Nam về việc thúc đẩy quá trình ra quyết định nhanh chóng, giảm chi phí kinh doanh và đơn giản hóa môi trường đầu tư kinh doanh.

Ngoài ra, Ngài Đại sứ cũng chia sẻ sơ bộ về các chuyến thăm dự kiến sắp tới của các lãnh đạo cấp cao EU, bao gồm Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Cao ủy Thương mại Maroš Šefčovič và Cao ủy về Đối tác Quốc tế Jozef Síkela, nhằm thúc đẩy hợp tác song phương nhân dịp kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao EU - Việt Nam.
Góc Nhìn Từ Doanh Nghiệp: Những Thách Thức và Cơ Hội : Tại buổi tọa đàm, EuroCham đã trình bày thêm các kết quả khảo sát mới nhất về môi trường đầu tư kinh doanh, làm rõ những thách thức mà doanh nghiệp châu Âu đang gặp phải tại Việt Nam. Một trong những vấn đề nổi bật là việc triển khai Trách nhiệm Mở rộng của Nhà sản xuất (EPR), với nhu cầu cấp thiết về các quy định rõ ràng hơn để hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện.

PM Pham Minh Chinh Ông Phạm Minh Chính
Ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch EuroCham, cảm ơn Bộ Tài nguyên & Môi trường đã kịp thời ban hành Thông tư 07/2025 hướng dẫn Luật bảo vệ môi trường với những quy định về EPR, giúp doanh nghiệp hiểu rõ cơ cấu chi phí và thời hạn tuân thủ.
Các doanh nghiệp cũng bày tỏ lo ngại về tác động của Thuế Tiêu thụ Đặc biệt và Thuế Tối thiểu Toàn cầu, đề xuất chính sách thuế hợp lý để Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư. Ngoài ra, nhu cầu về việc chuẩn hóa tiêu chí đầu tư và đảm bảo nguồn năng lượng xanh ổn định cho phát triển bất động sản công nghiệp cũng được nhấn mạnh.
Một vấn đề pháp lý quan trọng khác được nêu lên là quy định về xuất nhập khẩu tại chỗ. Các doanh nghiệp phản ánh những điểm nghẽn trong thực tiễn, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và chiến lược đầu tư dài hạn. Ông Nguyễn Hải Minh nhấn mạnh nếu vấn đề này được giải quyết sẽ giúp tự do hóa luồng hàng thương mại và giúp xây dựng Việt Nam thành một trung tâm logistics mới của khu vực, bên cạnh Singapore. Đáp lại, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định rằng các chính sách phải dựa trên thực tiễn, được đánh giá theo hiệu quả thực tế và điều chỉnh phù hợp. Đối với quy định xuất nhập khẩu tại chỗ, Thủ tướng chỉ đạo ngay tại buổi tọa đàm, đề nghị Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì việc sửa đổi nghị định liên quan trong thời gian sớm nhất, nhấn mạnh rằng “nếu khả thi, các điều chỉnh có thể được thực hiện ngay lập tức – thậm chí ngay ngày mai.”
Trong khuôn khổ tọa đàm, các lãnh đạo doanh nghiệp, đại diện cho những trụ cột quan trọng trong đầu tư châu Âu tại Việt Nam, đã đưa ra những khuyến nghị cụ thể nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Song song, lãnh đạo các Bộ ngành Trung ương cũng tích cực phản hồi giải đáp.

PM and 2 DPM Đầu Tư Bền Vững Vào Khu Công Nghiệp Và Logistics : Ông Koen Soenens từ DEEP C nhấn mạnh tầm quan trọng của các tiêu chí đầu tư đồng bộ giữa các tỉnh thành để doanh nghiệp có thể dễ dàng mở rộng sản xuất. Việc cải thiện thủ tục hải quan và giảm thiểu gián đoạn trong chuỗi cung ứng cũng được coi là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả xuất nhập khẩu và logistics. Ông Soenens cũng ủng hộ việc sửa đổi luật hiện hành về năng lượng tái tạo tự sản xuất tự tiêu thụ, cho phép các khu công nghiệp cung cấp nhiều năng lượng xanh hơn cho các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài - một nhu cầu trọng tâm của các nhà đầu tư hiện nay.
Bà Esra Bora từ CMA-CGM cũng nhấn mạnh vai trò của Việt Nam trong thương mại khu vực và kêu gọi Chính phủ hỗ trợ việc giảm tắc nghẽn chuỗi cung ứng. Cũng như các sáng kiến giao thông bền vững, ví dụ như dịch vụ sà lan điện không phát thải, sẽ giúp giảm lượng CO₂ trong vận chuyển.
Bày tỏ sự hỗ trợ, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh việc cải cách hải quan theo mô hình phân luồng xanh – đỏ – vàng và tiến tới hải quan thông minh theo chuẩn ASEAN. Phó Thủ tướng cam kết sẽ tiếp tục muốn lắng nghe rõ thêm những ý kiến từ doanh nghiệp thực tiễn để chỉ đạo cục hải quan xử lý hợp lý, kịp thời những vướng mắc thủ tục.
Phát Triển Công Nghệ Và Đổi Mới Sáng Tạo : Ông Andre de Jong từ Bosch bày tỏ mong muốn tăng cường năng lực nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực xe máy điện và công nghệ AI tiên tiến. Ông đề xuất giảm bớt các rào cản nhập khẩu thiết bị đã qua sử dụng cho mục đích nghiên cứu phát triển sản phẩm, hiện đang ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ sinh thái công nghệ trong nước. Việc này sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ đổi mới và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành.

Vietnam Ministries
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương khẳng định Việt Nam sẽ ưu tiên phát triển trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và điện toán đám mây, đồng thời miễn thuế thu nhập cá nhân và cấp thị thực 5 năm để thu hút chuyên gia công nghệ cao. Định hướng phát triển các lĩnh vực ưu tiên nói trên được quy định tại Luật Công nghiệp Công nghệ số và Luật đổi mới sáng tạo, dự kiến được Bộ Khoa học và Công nghệ trình Quốc hội trong tháng 5 năm nay. Cụ thể, Luật Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo dự kiến trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 sau đó bốn tháng. Luật Công nghiệp Công nghệ số dự kiến thông qua vào tháng 5/2025.
Nông Nghiệp Và Thực Phẩm Bền Vững : Ông Maximilian Rummert từ Bayer nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo vệ thông tin kinh doanh và quyền sở hữu trí tuệ nhằm khuyến khích đổi mới, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. Ông cũng đề xuất đẩy mạnh công nghệ bảo vệ cây trồng sinh học, drone nông nghiệp và công nghệ sinh học để ứng phó với các áp lực môi trường.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cam kết sẽ tiếp tục cải thiện thương hiệu nông sản Việt Nam, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và đơn giản hóa thủ tục mở rộng sản xuất theo Luật Đất đai 2024. Ông cũng cho biết Chính phủ đang làm việc để chuẩn hóa các tiêu chuẩn nông sản theo quy chuẩn châu Âu nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế.
Y Tế Và Dược Phẩm : Với quy mô thị trường dược phẩm Việt Nam đạt 8 tỷ euro vào năm 2023 và dự kiến tăng 11% vào năm 2030, ông Burak Pekmezci từ Sanofi kêu gọi hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ và toàn ngành dược nhằm hiện đại hóa và đơn giản hóa quy trình quản lý. Ông cũng đề xuất áp dụng các cơ chế quốc tế để đảm bảo nguồn cung thuốc thiết yếu ổn định, tránh gián đoạn điều trị và đẩy nhanh tiếp cận thuốc mới. Ngoài ra, ông kêu gọi sửa đổi Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm để cải thiện khả năng tiếp cận vaccine và các giải pháp phòng ngừa tiên tiến cho người dân Việt Nam.

Vietnam and European delegations
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định rằng Luật Dược mới có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2025 sẽ rút ngắn thời gian thẩm định thuốc và vắc xin từ 5 năm xuống còn 8 tháng. Chính phủ cũng đang tích cực xây dựng các nghị định và thông tư có liên quan và Bộ trưởng khuyến khích các doanh nghiệp tích cực phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế. Bà cũng nhấn mạnh yêu cầu hài hòa hóa tiêu chuẩn với châu Âu, giúp đẩy nhanh quá trình phê duyệt sản phẩm y tế.
Chuyển Dịch Năng Lượng Xanh : Trong khuôn khổ cuộc đối thoại, nhiều lãnh đạo doanh nghiệp đã chia sẻ những kỳ vọng và đề xuất trong việc phát triển các công nghệ mới và cải cách chính sách nhằm thúc đẩy việc chuyển đổi năng lượng xanh tại Việt Nam. Ông Nguyễn Phan Đính từ EDPR nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách dài hạn nhằm thu hút đầu tư vào năng lượng tái tạo. Kết luận thanh tra #1027/KL-TTCP chỉ ra rằng 173 dự án điện mặt trời và điện gió, dù đã vận hành từ 4-5 năm trước, hiện đối mặt với nguy cơ bị áp dụng hồi tố về giá FIT và điều kiện COD. Ông kêu gọi mở rộng đầu tư vào điện mặt trời, điện gió và lưu trữ năng lượng, với sự hỗ trợ từ các khung pháp lý như Nghị định 80 và Nghị định 135, nhằm khôi phục niềm tin thị trường, đảm bảo ổn định tài chính và thúc đẩy Việt Nam tiến tới mục tiêu Net-Zero.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long phản hồi tích cực về những kiến nghị của doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn điện xanh, ổn định. Ông nhấn mạnh rằng sắp tới, Chính phủ sẽ ban hành nghị định mới với tham vọng phát triển từ 80.000 đến 100.000 MW điện tái tạo, đồng thời thúc đẩy cơ chế “điện tự sản, tự tiêu” để tối ưu hóa công suất điện sạch.

European business leaders 2 European business leaders
Chính sách Thuế quan : Trong lĩnh vực sản xuất, ông Wietse Mutters từ Heineken đề xuất áp dụng lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt một cách hợp lý theo từng giai đoạn, tránh tác động tiêu cực đến GDP, doanh thu nhà nước và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Ông cũng kêu gọi ban hành các quy định hỗ trợ về tái sử dụng nước thải và tái chế vỏ lon, góp phần thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn.
Khi Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế là trung tâm đầu tư toàn cầu, việc tăng cường thuận lợi thương mại trở nên cấp thiết. Bà Claudia Anselmi từ Công ty TNHH Dệt & Nhuộm Hưng Yên nhấn mạnh sự cần thiết của việc làm rõ chính sách và điều chỉnh quy định nhằm hỗ trợ quy trình xuất nhập khẩu tại chỗ. Bà cũng chỉ ra những vướng mắc trong hoàn thuế VAT theo hệ thống hiện tại, khiến chi phí gia tăng và ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Việc cải thiện những vấn đề này sẽ góp phần đảm bảo Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho các khoản đầu tư sản xuất có giá trị cao.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết Bộ đang làm việc với các cơ quan địa phương để đẩy nhanh cấp giấy chứng nhận đầu tư và điều chỉnh chính sách thuế phù hợp với nhu cầu thực tế doanh nghiệp.

European business leaders
Hợp Tác Bền Chặt Hướng Tới Tương Lai : Phát biểu bế mạc tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp châu Âu đầu tư và phát triển tại Việt Nam. Thủ tướng bày tỏ xúc động khi nghe ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham, chia sẻ rằng Việt Nam là "ngôi nhà thứ hai", đồng thời hy vọng cộng đồng doanh nghiệp châu Âu cũng cảm nhận được tinh thần tin cậy và chân thành đó.
Thủ tướng khẳng định : “Việt Nam cam kết tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, ổn định và thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp nước ngoài. Chúng tôi đánh giá cao những đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu và sẽ tiếp tục lắng nghe, cải thiện, đổi mới, vì sự phát triển bền vững và lợi ích hài hòa của cả hai bên.”
Thủ tướng cũng chia sẻ đồng tình với quan điểm của ông Bruno Jaspaert, rằng khó khăn thì luôn luôn hiện hữu, nhưng cùng nhau ta có thể tìm ra giải pháp khắc phục. Về cải cách hành chính, Thủ tướng khẳng định : “Chính phủ cam kết dứt khoát xử lý các điểm nghẽn về thủ tục hành chính, hải quan, chi phí tuân thủ. Mọi khó khăn sẽ được giải quyết theo lộ trình cụ thể: cấp bộ xử lý trong tháng 3, Chính phủ trong tháng 4, và Quốc hội vào tháng 5 nếu cần thiết.”

Vietnam Ministries 2 Vietnam Ministries
Thủ tướng Phạm Minh Chính kết luận : “Bối cảnh thế giới đang biến đổi nhanh chóng, đòi hỏi Việt Nam và EU phải có cách tiếp cận linh hoạt, chủ động. Chúng ta có thể chỉ sống 100 năm nhưng cần tư duy tầm nhìn 1.000 năm, không chỉ trong đầu tư mà còn trong hợp tác dài hạn, lấy con người và doanh nghiệp làm trung tâm.” Ông đề xuất một sáng kiến mang tính biểu tượng để kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – EU: “Chúng ta hãy cùng đặt mục tiêu tăng trưởng thương mại từ phía cộng đồng doanh nghiệp châu Âu và từ phía Việt Nam trên 8% trong năm nay, hướng tới hai con số trong tương lai.”
Nhìn về tương lai, EuroCham tái khẳng định cam kết hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Việt Nam để triển khai các giải pháp thực tiễn nhằm giải quyết những thách thức còn tồn đọng. Ông Bruno Jaspaert nhấn mạnh : “Chúng tôi không chỉ đến đây để nêu ra các khó khăn mà còn mong muốn cùng nhau tìm ra giải pháp. Mục tiêu của chúng tôi là góp phần cắt giảm ít nhất 30% rào cản hành chính, phù hợp với định hướng cải cách kinh tế toàn diện của Tổng Bí thư Tô Lâm. Thông qua ấn phẩm Sách Trắng, dự kiến ra mắt vào tháng 4 sắp tới, EuroCham sẽ đưa ra các khuyến nghị cụ thể nhằm giải quyết những vấn đề này, đồng thời thúc đẩy một môi trường đầu tư kinh doanh hấp dẫn hơn nữa.”
Trong bối cảnh Việt Nam và EU kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, cuộc đối thoại cấp cao này tiếp tục khẳng định cam kết chung trong việc củng cố quan hệ kinh tế song phương. EuroCham sẽ tiếp tục đóng vai trò cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp châu Âu và các nhà hoạch định chính sách Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Với lộ trình cải cách pháp lý rõ ràng và sự hợp tác ngày càng chặt chẽ, triển vọng thương mại và đầu tư EU-Việt Nam tiếp tục mở rộng, hứa hẹn một tương lai thịnh vượng và quan hệ song phương ngày càng bền chặt.