Sự ra đời của VGU là sự hội tụ và gặp gỡ của những ý tưởng táo bạo trong chiến lược phát triển giáo dục xuyên quốc gia của Chính quyền Bang Hessen, Chính phủ CHLB Đức và của những chủ trương, chính sách lớn của Chính phủ Việt Nam nhằm thực hiện Đề án đổi mới Giáo dục đại học (GDĐH) Giai đoạn 2006 – 2020. Trên cơ sở “Ý định thư” ký ngày 21/5/2007 và “Tuyên bố chung về việc thành lập Trường Đại học Việt Đức” ký ngày 29/02/2008; được thành lập theo Quyết định số 1196/QĐ-TTg ngày 01/9/2008 của Thủ tướng Chính phủ với mục tiêu là phấn đấu trở thành một trường đại học, một trung tâm đào tạo, nghiên cứu hàng đầu ở Việt Nam, đạt trình độ khu vực và quốc tế, được tổ chức và hoạt động theo mô hình mới, có tính chất thí điểm, có tác dụng tạo động lực thúc đẩy đổi mới hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, góp phần nâng chất lượng giáo dục đại học Việt Nam lên ngang tầm chất lượng các trường tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. Dự án sau đó mở rộng với sự tham gia của Chính phủ liên bang và một liên minh 36 đại học hàng đầu của Đức. Trong Tuyên bố chung Hà Nội giữa Việt Nam và Đức – đối tác chiến lược vì tương lai được ký ngày 11/10/2011, hai Bên thống nhất tăng cường hợp tác và xây dựng VGU trở thành một cơ sở đào tạo, nghiên cứu hàng đầu tại Việt Nam. Xây dựng và phát triển theo chiến lược Trường Đại học Việt Đức được định hướng phát triển thành trường đại học nghiên cứu, có mô hình quản trị đại học hiện đại, tự do học thuật và tự chủ hàn lâm, lấy chất lượng hàn lâm xuất sắc làm nguyên tắc và mục tiêu phát triển, hướng đến tham gia vào các đại học nghiên cứu hàng đầu Châu Á vào năm 2030.
Được các đối tác Đức (Bộ Khoa học và Nghệ thuật Bang Hessen – HMWK và Bộ Giáo dục và Nghiên cứu liên bang Đức – BMBF) hổ trợ phí, đóng góp xây dựng hệ thống đào tạo, nghiên cứu, xây dựng khung quản trị nhà trường, đào tạo nguồn nhân lực cho VGU trong giai đoạn đầu xây dựng phát triển trường. Từ năm 2008 đến nay mỗi năm phía Đức cấp trung bình tổng cộng 3,3 triệu USD/năm. Chính phủ Đức đã thành lập Liên minh các đại học Đức (VGU Consortium) gồm 36 trường, trong đó có 9 đại học kỹ thuật hàng đầu của Đức (TU9) để hỗ trợ VGU. Ngoài ra nhà trường còn tiếp nhận sự hỗ trợ thông qua hình thức học bổng, trang thiết thiết bị, nhân lực của nhiều tổ chức tài trợ của Đức và quốc tế.
Phát triển khung quản trị và nguồn nhân lực: Cơ cấu tổ chức quản trị tinh gọn nhưng có tính linh động cao, tích hợp những đặc điểm ưu việt của hệ thống quản trị đại học Đức và phù hợp điều kiện Việt Nam, phù hợp với một trường đại học trong giai đoạn đầu phát triển. Hội đồng trường có 20 thành viên (10 phía Đức và 10 phía Việt Nam) và Ban Giám hiệu gồm có hiệu trưởng người Đức và 2 hiệu phó là người Việt Nam. Để phát triển bền vững nhà trường trong tương lai và triển khai lộ trình Việt Nam hóa, 150 cán bộ, giảng viên, nhân viên cơ hữu được tuyển dụng, có kiến thức chuyên môn tốt và sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ (tiếng Anh), nhiều cán bộ có thể sử dụng tốt cả hai ngôn ngữ Anh và Đức, đặc biệt có 32 giảng viên được tuyển chọn một cách nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn giáo sư Đức và cạnh tranh quốc tế và 22 cán bộ đang được gửi đi đào tạo tiến sỹ tại các đại học Đức, cũng như đội ngũ được tuyển dụng theo lộ trình trong thời gian tới, là nguồn lực quan trọng trong quá trình thúc đẩy phát triển đào tạo và nghiên cứu của trường.
VGU hợp tác với 9 trường đại học hàng đầu của Đức triển khai 11 chương trình đào tạo trong tổng số 23 chương trình đào tạo dự kiến (5 chương trình bậc đại học và 6 chương trình bậc cao học) tại VGU với tổng số gần 2.200 sinh viên và học viên (SV, HV) đã và đang được đào tạo theo chương trình tiên tiến của Đức, học tập bằng tiếng Anh và được đào tạo thêm ngoại ngữ tiếng Đức; số sinh viên quốc tế theo học ở trường đến từ 20 quốc gia và đạt tỷ lệ 4,6%; đã có 674 SV, HV (300 đại học và 374 cao học) tốt nghiệp ra trường được các đại học đối tác Đức cấp bằng, đạt tiêu chuẩn chất lượng đào tạo của Đức và Châu Âu. Trên 95% sinh viên tốt nghiệp có việc làm với vị trí công việc tốt, phù hợp với ngành nghề đào tạo hoặc tiếp tục học lên bậc thạc sĩ hoặc tiến sĩ; sinh viên tốt nghiệp từ Trường Đại học Việt Đức được cộng đồng doanh nghiệp Đức đánh giá là có chất lượng tốt nhất Việt Nam.
Với định hướng trở thành đại học nghiên cứu, đội ngũ cán bộ giảng dạy và nghiên cứu của VGU đã có nhiều nổ lực và đạt thành quả quan trọng với minh chứng công bố quốc tế của giảng viên đạt 0,6 bài ISI/giảng viên/năm và tổ chức thành công nhiều hội nghị, hội thảo quốc gia và quốc tế. Bước đầu nhà trường đã các nhóm nghiên cứu trọng điểm trong các lĩnh vực Kỹ thuật và công nghệ sản xuất bền vững; Giao thông và Phát triển đô thị bền vững; và Công nghệ thông tin và khoa học máy tính, đây là các lĩnh vực khoa học kỹ thuật thế mạnh của Đức và cũng là nhu cầu của Việt Nam trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của Cách mạng Công nghiệp 4.0. Theo đánh giá của Webometrics gần đây xếp hạng năng lực nghiên cứu của các trường đại học Việt Nam dựa trên trích dẫn, Trường Đại học Việt Đức được xếp thứ 11 của Việt Nam. Hoạt động hợp tác với khu vực công nghiệp và đào tạo đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của nhà trường gặt hái nhiều kết quả quan trọng. Trường đã thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược, rộng rãi và chặt chẽ với các tập đoàn công nghiệp, doanh nghiệp của Việt Nam và thế giới (ví dụ: Mercedes Benz, Siemens, Bosch, Adidas, Pepperl + Fuchs, Zwilling J.A Henckels, Detmold Group, framas, Intel, Hinrich Foundation, Pepsi, TBS Group) để thúc đẩy hoạt động thực tập, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, cơ hội học bổng cho sinh viên
Chú thích: Ảnh 3 trích dẫn nguồn ảnh từ TTXVN
