Các chuyên gia đầu ngành kêu gọi người Việt cân đối chế độ dinh dưỡng và bổ sung đạm thực vật vào chế độ ăn uống hằng ngày theo khuyến nghị của Viện dinh dưỡng Quốc gia, đồng thời tạo tác động tích cực đến tình trạng bệnh mạn tính không lây (MTKL) tại Việt Nam.
Tương lai tiềm năng của ngành dinh dưỡng thực vật tại khu vực Châu Á và thị trường Việt Nam : Nhiều dự báo đáng tin cậy đang khẳng định tiềm năng phát triển to lớn của ngành hàng thực phẩm từ thực vật tại Việt Nam. Theo kết quả nghiên cứu của Kantar Singapore tại Hội thảo khoa học quốc tế về “Dinh dưỡng Thực vật và Giải pháp sức khỏe của thế kỷ 21”, giá trị thị trường Việt Nam đến năm 2027 sẽ đạt 249 triệu USD. Đặc biệt, CAGR (tỷ lệ tăng trưởng kép hằng năm) đạt 5% giúp đưa Việt Nam vào nhóm 4 thị trường dẫn đầu nguyên liệu đạm thực vật hàng đầu châu Á từ 2023-2029.
Chính xu hướng sống khỏe cùng dinh dưỡng thực vật đang lớn mạnh ở quy mô toàn cầu đã thúc đẩy ngành dinh dưỡng thực vật đạt được những bước tiến mạnh mẽ tại khu vực châu Á lẫn thị trường Việt Nam. Vào năm 2021, Nestlé đã giới thiệu sản phẩm kẹo thuần chay KitKat V tại Nhật Bản để hỗ trợ chế độ ăn thuần chay mà không ảnh hưởng đến khẩu vị của người tiêu dùng.
Bổ sung đạm thực vật vào bữa ăn hàng ngày giúp nâng cao sức khỏe
Cùng thời điểm đó tại Việt Nam, Vinasoy đã đa dạng hoá hương vị sản phẩm cho dòng sữa đậu nành Fami truyền thống, giúp người tiêu dùng có thể linh hoạt thưởng thức bốn vị mới lạ. Đến năm 2022, Vinasoy ra mắt dòng sản phẩm sữa chua 100% từ thực vật đầu tiên tại Việt Nam mang tên VEYO Yogurt. Sản phẩm này được lên men từ sữa 5 loại hạt cao cấp kết hợp cùng 3 hương vị trái cây Nhật, có thể đáp ứng nhu cầu tìm kiếm sản phẩm tốt cho sức khỏe lẫn môi trường, đa dạng hương vị của những người tiêu dùng hướng đến lối sống khỏe lành.
Nguyên nhân thúc đẩy ngành dinh dưỡng thực vật chuyển động nhanh chóng và mạnh mẽ ; Dữ liệu từ Kantar Singapore chỉ ra rằng tác động từ hành vi của người tiêu dùng và tác động từ bối cảnh sức khoẻ hiện tại đã thúc đẩy ngành hàng này chuyển động nhanh chóng và mạnh mẽ. Trong đó, từ phía người tiêu dùng, 61% người chọn thực phẩm từ thực vật vì họ tin rằng những thực phẩm đó tốt cho sức khỏe hơn. Đồng thời, các sản phẩm thay thế có nguồn gốc từ thực vật cũng giúp họ thay đổi trải nghiệm sản phẩm, cụ thể là tránh được những chất không lành mạnh đồng thời giúp tái định nghĩa trải nghiệm ẩm thực.
Không chỉ vậy, việc tiêu thụ chúng còn còn giúp người tiêu dùng củng cố hình ảnh xã hội hay yếu tố vị thế của họ. Báo cáo của Kantar nhấn mạnh việc lựa chọn các loại thực phẩm nguồn gốc từ thực vật được xem như một cách thể hiện phong cách sống hiện đại, với 75% người tiêu dùng sẵn sàng chi trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm bền vững. Đặc biệt, sự góp mặt lớn từ thế hệ người tiêu dùng mới – 2/3 thế hệ Gen Z và Millenial tham gia khảo sát đã cố gắng bổ sung các sản phẩm thay thế vào chế độ ăn uống của họ trong năm 2022. Trong tương lai, khi thế hệ giàu tiềm năng kinh tế này dẫn dắt thị trường, sự phát triển của ngành dinh dưỡng thực vật sẽ đạt được nhiều cơ hội phát triển hơn nữa.
Bên cạnh yếu tố chủ quan từ người tiêu dùng, bối cảnh sức khoẻ của Việt Nam cũng đang góp phần vào hành trình lớn mạnh của ngành. Ở thời điểm khảo sát 2022, sau thời gian ảnh hưởng từ đại dịch, ý thức sức khoẻ của người Việt thay đổi tích cực với 83% chủ động tìm kiếm giải pháp mới tăng cường hệ miễn dịch và 82% đang nỗ lực cải thiện sức khoẻ nói chung. Song song, tuy ít được quan tâm hơn, tình hình bệnh MTKL đáng báo động đang tác động dai dẳng và sâu sắc đến sức khoẻ của người Việt. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào năm 2022, khoảng 81% nguyên nhân tử vong toàn quốc đến từ các bệnh MTKL. Đây là thời điểm để cộng đồng hiểu và thực hiện nhiều hành động cấp thiết để tránh kéo dài nguy cơ nhiễm bệnh hay tình trạng bệnh hiện tại cụ thể là thay đổi chế độ dinh dưỡng hằng ngày.
Sản phẩm sữa chua uống VEYO Yogurt 100% từ thực vật được Vinasoy ra mắt năm 2022
Tăng tiêu thụ dinh dưỡng thực vật hợp lý giúp cải thiện sức khỏe, giảm nguy cơ gây bệnh MTKL : Trong cùng khuôn khổ hội thảo, các chuyên gia đầu ngành từ trong và ngoài nước đã tham gia thảo luận về tác động của dinh dưỡng thực vật, đặc biệt là đạm đậu nành. Cụ thể, chế độ dinh dưỡng không lành mạnh với nhiều chất béo, nhiều đường tự do, nhiều muối… là một trong những yếu tố gây ra bệnh béo phì và các bệnh MTKL như ung thư, đái tháo đường và tim mạch. Đồng thời, việc tiêu thụ đạm động vật quá mức thúc đẩy phản ứng của gốc tự do gây hại, dẫn đến nhiều hậu quả về mặt sức khoẻ. Trong khi đó, thực phẩm nguồn gốc thực vật giúp cân bằng chất đạm, chất béo với thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, khiến khẩu phần ăn cân đối hơn. Thực phẩm từ thực vật cũng cung cấp các nhóm chất chống oxy hóa tự nhiên có lợi cho cơ thể nhờ khả năng trung hòa, ức chế sự hình thành hoặc tăng đào thải các gốc tự do.
Trong số các loại đậu cung cấp đạm thực vật được khuyến nghị tiêu thụ, đậu nành được chứng minh là có khả năng cung cấp nhiều protein hơn, với chất lượng protein cao hơn so với các loại đậu hay các nguồn đạm từ thực vật khác. Đặc biệt, tác động của đạm đậu nành đến sức khoẻ đã được nhiều nghiên cứu uy tín công nhận, như trực tiếp làm giảm cấp độ cholesterol trong máu hay thúc đẩy tăng khối lượng cơ và sức mạnh, hỗ trợ phục hồi sau khi tập thể dục và ngăn ngừa tình trạng teo cơ liên quan đến tuổi tác. Đồng thời, thông tin thảo luận cũng khẳng định đậu nành mang lại giá trị bền vững cho môi trường. Xét trên mỗi đơn vị khí thải nhà kính, đậu nành cung cấp nhiều protein hơn so với 21 nguồn protein động vật và thực vật khác.
Lượng chia sẻ hữu ích này đã củng cố khuyến cáo duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng và lành mạnh, Viện Dinh dưỡng Quốc gia nhấn mạnh: “Sử dụng cân đối đạm thực vật và đạm động vật trong khẩu phần ăn hằng ngày, người trưởng thành nên sử dụng nhiều đạm thực vật hơn đạm động vật để bảo vệ sức khoẻ. Mỗi người trưởng thành nên tiêu thụ khoảng 100 gam đậu đỗ, hạt mỗi ngày”. Trong đó, đạm đậu nành là nguồn dinh dưỡng với nhiều lợi ích “vàng” cho sức khỏe lẫn môi trường nên được cân nhắc bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày để nâng cao sức khỏe toàn diện.
Chung Dung
