Vườn quốc gia Keoladeo thuộc bang Rajasthan, cách Arga khoảng 50km vế phía Tây. Vườn là một vùng rừng ngập mặn đặc hữu. Diện tích toàn bộ vườn Keoladeo là 2.873 ha. Nơi đây là nơi cư trú của 375 loài chim. Vườn thực chất là một ốc đảo xanh rộng, xung quanh ngập nước mặn. Trên đảo có rừng với những đồng cỏ và các đầm lầy ngập mặn. Chính vì thế vườn quốc gia Keoladeo được coi là “Thiên đường của các loài chim nước mặn” như vịt trời, bồ nông, cuốc, cò, vạc. Đặc biệt ở đây có 1 giống chim vô cùng quý hiếm đó là sếu Siberia. Mặc dù là thiên đường của các loài chim nhưng vườn quốc gia Keoladeo còn là cánh rừng nhiệt đới khô, cây bụi và đồng cỏ bởi thế Keoladeo cũng là nơi sinh sống của các loài động vật linh trưởng như voọc, khỉ nâu, báo, mèo rừng, linh cẩu sọc, cầy hương…
Trước đây vào khoảng thế kỷ thứ 19, vườn quốc gia Keoladeo là nơi săn bắn. Sau đó chính phủ Ấn Độ đã có quyết định ngăn cấm nạn săn bắn này và thành lập vườn quốc gia Keoladeo vào năm 1982. Ba năm sau khi thành lập, năm 1985 vườn Keoladeo được Unesco công nhận là Di sản thế giới. Sau khi thành lập vườn quốc gia, chính quyền đã cho xây dựng các con mương dẫn nước từ hồ Gambira và sông Banganga để cung cấp môi trường sống cho các loài chim. Tiếp theo đó một bức tường cao 2 m cũng được dựng lên để bảo vệ những loài động vật này khỏi sự ô nhiễm từ những khu dân cư xung quanh, đồng thời tránh ánh mắt nhòm ngó của những kẻ săn trộm.
Bởi vườn quốc gia Keoladeo là một vùng đất ngập nước nên hàng năm các nhà khoa học ước tính có tới hàng triệu con cá theo những trận mưa và lũ lụt dạt vào các vùng đầm lầy ngập nước, đây là nguồn thức ăn vô cùng lớn và dồi dào cung cấp cho những loài chim ăn thịt như bồ nông, cò, vạc..
Vườn quốc gia Keoladeo là nơi tìm đến của lòai sếu Siberia, những bầy sếu đã vượt qua chặng đường dài 3.500 dặm từ miền Tây Siberia sang đây đẻ tìm chỗ cư trú. Phía Tây Siberia bị tàn phá rất nặng nề và môi trường tự nhiên của loài sếu gần như không còn bởi vậy chúng đã tìm đường để sang sinh trưởng tại Keoladeo.
Sếu Siberia là loài động vật đang có nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng cao, ước tính trên toàn thế giới hiện nay số lượng sếu chỉ còn chưa đến 1.700 con. Sếu Siberia là một trong những món hàng rất được giá chính vì thế nó bị các tay săn trộm từ Trung Quốc, Iran và cả Ấn Độ săn lùng khá ráo riết.
Tại vườn quốc gia Keoladeo có gần 400 loài chim cư trú trong đó những loài có số lượng đông nhất là vịt đuôi nhọn, ngỗng, mồng két, chim cốc, cò trắng. Cứ sau mỗi năm số lượng của những loài này lại tăng lên khoảng 200 cá thể. Vùng đất của vườn quốc gia Keoladeo bây giờ trước đây vốn là một bãi đất hoang vắng, được 1 vị hoàng tử Ấn Độ tạo lựa chọn và cải tạo vào những năm 50 của thế kỷ 19. Vị hoàng tử cho trồng nhiều cây và tạo nguồn thức ăn để thu hút các loài chim tìm về đây sinh sống, mục đích chính là để phục vụ thú vui săn bắn. Nhưng kể từ sau khi Chính phủ Ấn Độ cắm săn bắn thì nơi đây đã trở thành nơi lưu trú tuyệt với cho các loài chim.
Vườn quốc gia Keoladeo được Unesco công nhận theo tiêu chi (x): Vườn quốc gia là vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế. Nơi đây là ngôi nhà lớn cho các loài chim di cư và là bến đỗ cho nhiều loài chim trước khi chúng chuyển đến vùng đất khác. Trong số 375 loài chim cư trú ở đây có 115 loài sinh sản tại công viên, 42 loài chim ăn thịt, 15 loài quý hiếm. Đặc biệt môi trường tự nhiên ở đây đã giúp cho loài sếu Siberia sống sót khi mà vùng đất quê hương của chúng đã bị tàn phá nặng nề.
Mặc dù có một môi trường tự nhiên tốt như vậy nhưng những năm gần đây do nạn hạn hán xảy ra liên tục dẫn đến tình trạng thiếu nước làm cho cuộc sống của nhiều loài chim nơi đây trở nên khó khăn hơn. Bên cạnh đó là tác động do ô nhiễm không khí và nước từ các thành phố lân cận, nhất là Bharatpur đã khiến cho tình hình thêm nghiêm trọng. Đứng trước thực trạng đó, Chính quyền của bang Rajasthan đang tiến hành xây dựng những dự án thủy lợi nhằm cung cấp nguồn nước ổn định cho vùng đất này để giữ gìn cảnh quan cũng như môi trường sống cho các loài chim và động thực vật nơi đây.
NLH
